اما ظاهرا سرطان تنها بیماریای نیست که در کشور آمار دقیق مبتلایان به آن بهدلیل عدموجود مرکز ثبت سرطان مشخص نیست، چون چند روز پیش رئیس اداره پیوند و بیماریهای خاص وزارت بهداشت در گفتوگو با فارس اعلام کرد: آمار مرگ مغزی در کشور ثبت نمیشود و فقط در 10بیمارستان کشور تیم تشخیص و دستگاههای نگهداری مرگ مغزی وجود دارد.
محمد عقیقی با اشاره به اینکه آمار پیوند نشان میدهد سالانه حدود هزار نفر در کشور دچار مرگ مغزی میشوند، در ادامه افزود: اما این آمار به هیچ وجه دقیق نیست و اگر فردی ادعا کند که مثلاً سالی 10هزار نفر در کشور مرگ مغزی میشوند، ما هیچ سندی برای رد ادعای وی نداریم.
این در حالی است که به گفته کتایون نجفیزاده، مسئول واحد فراهمآوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در جهان از هر 100 تصادف یک نفر کشته میشود در حالی که در ایران از هر 10 تصادف یک نفر کشته میشود و از هر 100 مرگ نیز یک مرگ مغزی اتفاق میافتد و با توجه به این آمار ما در کشور شاهد بیشترین آمار مرگ مغزی نسبت به سایر کشورها هستیم.
با این اوصاف رئیس اداره پیوند و بیماریهای خاص وزارت بهداشت، مشکل اساسی عدمثبت بیماران مرگ مغزی در کشور را اینطور توضیح میدهد: در کشور ما علاوه بر گسترش نیافتن فرهنگ اهدا، نبود امکانات تشخیص و نگهداری از بیماران مرگ مغزی مهمترین مشکل است، به همین علت هیچ آمار دقیقی از میزان افراد دچار مرگ مغزی در کشور ما وجود ندارد.
به عقیده عقیقی حتی آمار بالای مرگهای ناشی از تصادفات رانندگی نیز کمکی به این نقص نمیکند چون بهطور دقیق معلوم نیست که چند نفر از مرگهای ناشی از تصادفات رانندگی در جاده، چند نفر در مسیر انتقال و چند نفر در بیمارستان فوت میشوند و بهخصوص چند نفر آنها مرگ مغزی بودهاند.
اما در حالی که به گفته عقیقی نبود امکانات تشخیصی و نگهداری از این بیماران مهمترین علتی است که باعث عدمثبت تعداد مرگهای مغزی شده، نجفیزاده نبود آگاهی در بین مردم و عدمشناخت کافی آنها را نیز یکی از مشکلات مخفی ماندن اغلب مرگهای مغزی میداند، وی معتقد است: در مرگ مغزی، سلولهای مغز بهعلت عدمخونرسانی به آنها میمیرند و حتی نیم درصد امکان بازگشت در فردی که دچار مرگ مغزی شده وجود ندارد.
اما متأسفانه بهعلت عدمآگاهی عموم مردم نسبت به این نوع مرگ، بیشتر افراد مرگ مغزی را با کما اشتباه میگیرند، در حالی که در کما احتمال برگشت فرد وجود دارد،زیرا در حالت کما سلولهای مغز فقط متورم میشوند و نمیمیرند.
شاخص پیوند از جسد هنوز پایین است!
«تا سال گذشته 8 مرکز فراهمآوری اعضای پیوندی در 8 بیمارستان کشور وجود داشت که امسال 2 مرکز فراهمآوری دیگر پیوند به آنها اضافه شده است.» محمد عقیقی ضمن اشاره به این عبارات و با بیان اینکه میزان پیوند در هر کشور براساس پیوند از جسد به ازای هر میلیون نفر جمعیت اندازهگیری میشود، در ادامه افزود: این آمار در سال 86 در ایران حدود 3/2 در میلیون بوده است که در سالجاری به حدود 5/2 به ازای هر میلیون نفر افزایش یافته است، این شاخص در اسپانیا که بیشترین میزان در دنیاست 35 پیوند به ازای هر میلیون نفر است و در آمریکا 25 پیوند به ازای هر میلیون نفر است.
وی گفت: متأسفانه شاخص پیوند از جسد به ازای هر میلیون نفر در کشور ما بسیار پایین است، البته در مقایسه با کشورهای منطقه خاورمیانه در جایگاه چهارم یا پنجم و بعد از کشورهایی از جمله عربستان، ترکیه و اردن هستیم اما در جهان هنوز در رتبههای پایین قرار داریم.
عقیقی ادامه داد: سال گذشته اعضای حدود 165 فرد دچار مرگ مغزی در کشور پیوند زده شد که امیدواریم این آمار امسال به بیش از این میزان برسد و بتوانیم از شاخص 5/2 به ازای هر میلیون نفر عبور کنیم.
وی اضافه کرد: در مورد پیوند از جسد تا سال 79 قانون خاصی نداشتیم تا اینکه قانون پیوند از جسد در این سال در مجلس تصویب شد و در سال 81 نیز آیین نامه آن ابلاغ شد، به همین علت پیوند از جسد در کشور ما سابقه طولانی ندارد.
رئیس اداره پیوند و بیماریهای خاص وزارت بهداشت عنوان کرد: با وجود این پیشرفتها هنوز از نظر پیوند از جسد و گسترش فرهنگ اهدای عضو با نقطه ایدهآل فاصله زیادی داریم و نمیتوان انتظار داشت چون مردم ما عاطفی و سخاوتمند هستند در مورد اهدای عضو عزیزانشان هم سخاوتمند باشند، چون باید در این زمینه آگاهی رسانی بیشتری در کشور انجام شود تا این فرهنگ و باور در کشور جا بیفتد.
وی اظهار داشت: مردم باید بدانند که مرگ مغزی چیست و برگشتناپذیر است تا بتوانند
به راحتی اجازه دهند اعضای عزیزانشان هنگامی که دچار مرگ مغزی میشوند، برای نجات جان افراد دیگر نیازمند استفاده شود.